Hanna Gosk
Zainteresowania naukowe
– proza po 1989 roku oraz metodologia badań literackich;
– historia i pamięć – ich związki z literaturą;
– zastosowanie studiów postkolonialnych do badań nad literaturą polską XX i XXI wieku, propozycja krytyki postzależnościowej;
– nowa humanistyka i wyzwania postprzeszłości.
Książki
H. Gosk, W kręgu Kuźnicy. Dyskusje literackie lat 1945-1948, Warszawa 1985;
H. Gosk, Wizerunek bohatera. O debiutanckiej prozie polskiej przełomu 1956 roku,
Warszawa 1992;
H. Gosk, „A gdy to wszystko zapomnę… .” Szkice o polskim pisarstwie emigracyjnym
XX wieku, Izabelin 1995;
H. Gosk, Jesteś sam w swojej drodze. O pisarstwie Leo Lipskiego, Izabelin 1998;
H. Gosk, Bohater swoich czasów. Postać literacka w prozie polskiej XX wieku o
tematyce współczesnej. Wybrane zagadnienia, Izabelin 2002;
H. Gosk, Zamiast końca historii. Rozumienie i prezentacja procesu historycznego
w polskiej prozie XX i XXI wieku podejmującej tematy współczesne, Warszawa 2005.
H. Gosk, Opowieści „skolonizowanego/kolonizatora”. W kręgu studiów
postzależnościowych nad literaturą polską XX i XXI wieku, Kraków 2010.
H. Gosk, Wychodzenie z „cienia imperium”. Wątki postzależnościowe w literaturze
polskiej XX i XXI wieku, Kraków 2015.
H. Gosk, Przemoc (w) opowieści. Ze studiów postzależnościowych nad literaturą
polską XX i XXI wieku, Kraków 2019.
H. Gosk, Półgębkiem. O problemach (byłego) subalterna ze sobą i z Innymi, Warszawa 2023.
Książki pod redakcją
Autobiografizm – przemiany, formy, znaczenia, red. H. Gosk, A. Zieniewicz,
Warszawa 2001;
Codzienne, przedmiotowe, cielesne. Języki nowej wrażliwości w literaturze polskiej XX
wieku, red. i wstęp H. Gosk, Izabelin 2002;
Historia niechciana. Historie obecne: szkice o literaturze polskiej XX wieku, red.
H. Gosk, A. Zieniewicz, Warszawa 2003;
Czytane na nowo. Proza polska XX wieku a współczesne orientacje w badaniach
literaturoznawczych, red. M. Dąbrowski, H. Gosk, wstęp M. Dąbrowski, Izabelin 2004.
Pisarz na emigracji. Mitologie, style, strategie przetrwania, red. H. Gosk,
A.S. Kowalczyk, wstęp H. Gosk, A.S. Kowalczyk, Warszawa 2005.
Podmiot i tekst w literaturze XX wieku. Warsztaty interpretacyjne, red. H. Gosk,
A. Zieniewicz, przy współpracy K. Krowirandy, Ż. Nalewajk, Warszawa 2006;
Teraźniejszość i pamięć przeszłości. Rozumienie historii w literaturze polskiej XX i XXI
wieku, red. H. Gosk, A. Zieniewicz, Warszawa 2006.
Narracje po końcu (wielkich) narracji. Kolekcje, obiekty, symulakra…, red. H. Gosk,
A. Zieniewicz, Warszawa 2007.
Co dalej literaturo? Jak zmienia się współcześnie pojęcie i sytuacja literatury, red.
A. Brodzka-Wald, H. Gosk, A. Werner, Warszawa 2008;
(Nie)ciekawa epoka. Literatura i PRL, red. i wstęp H. Gosk, Warszawa 2008.
(Nie)obecność. Pominięcia i przemilczenia w narracjach XX wieku, red. i wstęp
H. Gosk, B. Karwowska, Warszawa 2008.
Zwyczajny człowiek w niezwyczajnej sytuacji. Próba przekazania doświadczenia
nieposiadającego wzoru opisywalności, red. i wstęp H. Gosk, Warszawa 2009.
Nowe dwudziestolecie (1989?2009). Rozpoznania. Hierarchie. Perspektywy, red.
i wstęp H. Gosk, Warszawa 2010.
Narracje migracyjne w literaturze polskiej XX i XXI wieku, red. i wstęp H. Gosk,
Kraków 2012.
(P)o zaborach, (p)o wojnie, (p)o PRL. Polski dyskurs postzależnościowy dawniej i dziś,
red. H. Gosk, E. Kraskowska, Kraków 2013.
Historie, społeczeństwa, przestrzenie dialogu. Studia postzależnościowe w
perspektywie porównawczej, red. H. Gosk, D. Kołodziejczyk, Kraków 2014.
(Nie)przezroczystość normalności w literaturze polskiej XX i XXI wieku, red. i wstęp H.
Gosk, B. Karwowska, Warszawa 2014.
Przed i po. Wielka Wojna w Literaturach Europy Środkowej i Wschodniej, red. H.
Gosk, E. Paczoska, Warszawa 2015.
Opowiedzieć (sobie) Polskę. Literackie ślady cezur 1918, 1945, 1989 w szkicach
warsztatowych na temat (i obok tematu), red. H. Gosk, P. Sadzik, , Warszawa 2016.
Sam początek. Lata 1944-1948 w literaturze okresu Polski Ludowej, red. i wstęp H.
Gosk, B. Karwowska, Warszawa 2017.
(Nie)opowiedziane. Polskie doświadczenie wstydu i upokorzenia od czasu rozbiorów
do dzisiaj, red. Hanna Gosk, Michał Kuziak, Ewa Paczoska, Kraków 2019.
Po transformacji? Literackie idiomy zjawisk i procesów rzeczywistości III
Rzeczypospolitej, red. H.Gosk, Ł.Pawłowski, Warszawa 2020.
Redakcja serii
Centrum Badań Dyskursów Postzależnościowych, komitet redakcyjny: M.
Czermińska, H. Gosk (przewodnicząca), A. Fiut, I .Iwasiów, D. Kołodziejczyk, E.
Kraskowska, R. Nycz, Kraków 2011-2018.
Od 2019 r. Rada Naukowa serii Centrum: H. Gosk (przewodnicząca), M.
Horodecka (U. Gdański), I. Iwasiów (U. Szczeciński), E. Kledzik (UAM), D.
Kołodziejczyk (U. Wrocławski), D. Krawczyńska (IBL PAN), M. Tomczok (U. Śląski),
D. Wojda (UJ)
Od 2006 r. seria publikacji książkowych Pracowni Antropologicznych Problemów
Literatury ILP Wydziału Polonistyki UW
Od 2001 r. współ/redakcja wybranych publikacji książkowych serii prac Zakładu
Literatury XX w. (aktualnie Zakładu Literatury XX i XXI wieku) ILP Wydziału
Polonistyki UW
Edycje
Leo Lipski Paryż ze złota. Teksty rozproszone, wybór, przypisy, posłowie H. Gosk,
Izabelin 2002.
Wybrane artykuły
Polish Post-dependent Palimpsests: A Reading of Tadeusz Konwicki and Dorota
Masłowska`s Novels from the Postcolonial Perspective [w:] The Effect of Palimpsest,
eds. B. Shallcross, R. Nycz, Frankfurt am Main, Berlib, Bern, Bruxelles, New York,
Oxford, Wien, 2011, pp. 227–239.
Counter-discourse and the postcolonial perspective: The Polish Complex by Tadeusz
Konwicki, „Journal of Postcolonial Writing” (Routledge) Vol. 48 Number 2, May
2012, pp. 200–209.
Tożsamościotwórcze aspekty polonistycznych studiów postzależnościowych, „Teksty
Drugie” 2012, nr 3, s. 51–63.
Konstruowanie psychospołecznej przestrzeni sąsiada. Niemiecki Zachód i rosyjski
Wschód w reportażowo-podróżniczej prozie polskiej ostatnich lat, „Porównania.
Czasopismo poświęcone zagadnieniom komparatystyki literackiej oraz studiom
interdyscyplinarnym” 2013, nr 11, s. 247-263.
Польське літературознавство на тему постзалежности, „Критика” травень-
червень 2013, nr 5-6 (187-188), стр. 14-17, переклала з польської О. Шеремет
(Ukraina).
Identity-formative aspects of Polish postdependency studies, przeł. J. Szelągiewicz,
„Teksty Drugie” 2014, nr 1, s. 235-247.
Identity Forming Aspects of Dialoguing with the Other: A Literary Version of Polish-
German Relations in 20th Century Polish Prose, “Forum for World Literature
Studies” 2014, Vol.6, nr 3 pp. 347-357.
Sambor i okolica. Dwie opowieści geo(poli/poe)tyczne o tym, że w Galicji żyło się
razem, ale osobno (przypadek A. Kuśniewicza i A. Sandauera), „Teksty Drugie” 2014,
nr 6, s. 264-282.
Literaturoznawcze inspiracje studiami postkolonialnymi. Impuls postzależnościowy,
„Przegląd Humanistyczny” 2015, nr 2, s. 8-22.
Literackie „nie” wobec tematów tabu politycznie zadekretowanych w czasach PRL-u.
Przykład prozy Tadeusza Konwickiego [w:] Posttotalitarny syndrom pokoleniowy w
literaturach słowiańskich Europy Środkowej, Wschodniej i Południowo-
Wschodniej końca XX – początku XXI wieku w świetle studiów postkolonialnych,
red. A. Matusiak, Poznań-Wrocław 2016, s. 121-135.
Krytyka postzależnościowa – polska odmiana studiów postkolonialnych [w:] „Debaty
Artes Liberales”, tom X, Perspektywy postkolonializmu w Polsce, Polska w
perspektywie postkolonialnej, red. J. Kieniewicz, K. Tomaszuk, Warszawa 2016, s.
39-55.
Literaturoznawcze studia nad pamięcią i krytyka postzależnościowa w dialogu ze
współczesną polską polityką historyczną[w:] Zajmowanie pozycji, negocjowanie
autonomii, red. P. Czapliński, R. Nycz oraz D. Antonik, J. Bednarek, A. Dauksza, J.
Misun, Warszawa 2018,s. 542-569.
Wstyd i bezwstyd upokarzania/upokorzenia w czasach Wielkiej
Zmiany, w: (Nie)opowiedziane. Polskie doświadczenie wstydu i upokorzenia od czasu
rozbiorów do dzisiaj, red. Hanna Gosk, Michał Kuziak, Ewa Paczoska, s.75-91,
TAiWPN Universitas, Kraków 2019.
Proza Polski Ludowej o dylematach społecznych z PKWN-owską reformą rolną w
tle, w: Chłopska (nie)pamięć. Dziedzictwo chłopskości w polskiej literaturze i
kulturze, Grzegorz Grochowski, Dorota Krawczyńska, Grzegorz Wołowiec,
TAiWPN Universitas, Kraków 2019, s. 281-289.
Brzydkie słowo na „a”. Przemocowe (tj. wymuszone okolicznościami) aspekty
konstruowania tożsamości podmiotu, występujące w relacji obywatel-władza przy
staraniach o tzw. dokument podróży wydawany Polakom pochodzenia żydowskiego w
1968 roku, w: Tożsamość po pogromie. Świadectwa i interpretacje Marca~68., red.
Przemysław Czapliński, Alina Molisak, Wyd. IBL PAN, Warszawa 2019, s.136-148.
Rok 1918 w wybranych zapisach diarystycznych i wspomnieniowych znanych i
nieznanych świadków epoki, w: Spoiwa i pęknięcia. Rok 1918 w polskiej pamięci
kulturowej, Karol Hryniewicz, Tomasz Wójcik, Andrzej Zieniewicz, Dom
Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2019, s,132-146.
O sąsiedzkim ludobójstwie na terenach narodowościowo i etnicznie mieszanych –
jeden wątek pewnego opowiadania, „Narracje o Zagładzie” 2020 nr 6.
Patyk, wróbel, czajnik. Witolda Gombrowicza Kosmos nie-ludzki. Między pre- a meta-
preposthumanistycznym podejściem do problemu, „Porównania” 2021 nr 2.
Zjadacze łabędzi. Obcość relatywna w doświadczeniu polskiej (e)migracji
ekonomicznej do Wielkiej Brytanii po roku 2004, „Porównania” 2021 nr 3.
Młoda Polska i jej życie po życiu. Zaborowość/postzaborowość – elementy fundacyjne
paradygmatu Zmiany w polskiej wersji wielkiego modernizmu, „Pamiętnik Literacki”
2021 z. 4.
Narysować kotka. Doświadczenie, pamięć, wyobraźnia w antynarracyjnym mikro-
nieopowiadaniu, „Archiwum Emigracji” 2022 nr 1 (30) s. 165-175.
Funkcje
Członkostwo w organizacjach naukowych, naukowych radach programowych i
redakcjach czasopism:
1. Od 2001r. w International Institute for Hermeneutics z siedzibą w St Mark`s College,
University of British Columbia w Vancouver w Kanadzie;
2. Od roku 2009 kierownik międzyinstytucjonalnej sieci naukowej Centrum Badań
Dyskursów Postzależnościowych i przewodnicząca Rady Naukowej serii wydawniczej
Centrum ukazującej się w wydawnictwie Universitas;
3. Od 2010 roku członkini Rady Redakcyjnej „Porównań, Czasopisma poświęconego
zagadnieniom komparatystyki literackiej oraz studiom interdyscyplinarnym”;
4. Od 2013 r. członkini Rady Programowej czasopisma naukowego pt. „Pomiędzy.
Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe” (Kijów – Lwów – Wrocław);
5. Od 2019 r. członkini Rady Naukowej Projektu „Medycyna narracyjna Zespołu
Humanistyki Medycznej Katedry Historii Medycyny UJ;
6. Członkini Rady Naukowej ILP;
7. Członkini Prezydium Komitetu Nauk o Literaturze PAN, 2011-2014;
8. Członkini Komitetu Nauk o Literaturze PAN, 2015-2019, 2020-2024.
Kontakt: h.gosk@uw.edu.pl